KRUŽNO KRETANJE KRUTOG TELA-ROTACIJA DISKA

Kruto telo – telo koje ima stalan oblik i zapreminu (prilikom kretanja ne menja ni oblik ni zapreminu).

Kruto telo može da se posmatra kao da je sastavljeno od velikog broja sitnih delova koji su obeleženi tačkama.

Podela kretanja prema načinu kretanja pojedinih tačaka krutog tela:

translatorno
rotaciono

Translatorno kretanje

pri kretanju krutog tela svi njegovi delići kreću se na isti način i opisuju iste putanje
putanje tačaka su paralelne
za isto vreme prelaze iste puteve – brzine su im iste

Rotaciono kretanje

delići krutog tela se kreću po kružnim putanjama, a sve te kružnice leže u ravnima koje su međusobno paralelne

osa rotacije – prava kojoj pripadaju centri svih kružnica (može da prolazi kroz telo, a može biti i izvan tela)

Fizičke veličine kojima se opisuje rotaciono kretanje

Ugaona brzina je fizička veličina kojom se opisuje brzina rotacije krutog tela.

Kada telo rotira njegove tačke nemaju iste brzine, jer tačke bliže osi su sporije, dok su tačke udaljenije od ose brže. Sve tačke tela pređu isti ugao za isto vreme tj. sve tačke tela imaju istu ugaonu brzinu. Zato se u rotaciji umesto brzine koristi ugaona brzina.

Ugaoni pomeraj

Tačke 1 i 2 se nalaze na različitim rastojanjima od ose rotacije. Za isto vreme prelaze različite puteve i imaju različite pomeraje.

Radijus vektori tačaka 1 i 2 za isto vreme opišu isti ugao (slika). Opisani ugao predstavlja fizičku veličinu kojom se opisuje rotaciono kretanje. Na osnovu opisanog ugla definiše se ugaoni pomeraj. Ugaoni pomeraj je vektorska veličina.

Ugaono ubrzanje

Rotacija diska

Pravac normalnog ubrzanja se poklapa sa poluprecnikom kružnice, a smer je uvek ka centru kružnice, pa se zato naziva i radijalno tj. centripetalno ubrzanje